Sinem Hızlı Alkan
Merhaba, Eğitim Şart podcast programına başladım. Hemen her durum için ve her fırsatta kullanılan bu ifadeyi ciddiye alıp içinin nasıl doldurulduğunu tartışmak istiyorum. Bunu da “ne için eğitim?”, “nasıl bir eğitim?” “eğitim gerçekten şart mı, neden?” benzeri sorularla yapmayı planlıyorum. Temel motivasyonum ise merak ettiğim konuklarla merak ettiğim konularda muhabbet. İlk konum eğitimde program çalışmaları, ilk konuğum bu alanda ilham verici çalışmalar yürüten Dr. Sinem Hızlı Alkan. Sinem, bu alanda bildiklerimi, ezberlerimi bozan ve farklı düşünmemi sağlayan biri.
Programa Sinem’i kendisinden dinleyerek başlıyoruz. Ardından, eğitimde program çalışmalarının temel kavramlarını (eğitim programı, öğretim programı, müfredat) ele alıyoruz.
“Uzlaşılamayan bir terimi biz pratiğe geçiremeyiz. Uzlaşı olmadan da, bu terim birliği gerçekleşmeden de değerlendirmeyi gerçekleştiremeyiz.”
Programda söz verdiğimiz üzere, Sinem’in kavramları açıklarken belirttiği kaynaklar aşağıda. Kaynaklar İngilizce. Türkçe ya da başka bir dile çevirmek için Google’ın çeviri özelliğinden yararlanılabilir.
Michael Schiro’nun kitabı “Eğitim Programları Kuramı” başlığıyla Türkçe’ye de çevrilmiş.
Programın çok katmanlı sosyal pratikler bütünü olduğuna ilişkin tartışma, Mark Priestley, Daniel Alvunger, Stavroula Philippou ve Tiina Soini’nin Curriculum Making in Europe başlıklı kitabında yer alıyor.
“Farklı akademik disiplinlerde ... bireylerin entellektüel gelişimine odaklanıyoruz. Ama onun dışındaki şeyleri çok da önemsemiyoruz. “Nasıl dünya vatandaşı olacak? Bu dünyada yaşadığımız krizlerle nasıl mücadele edecek?” gibi ideolojilerimiz olmuyor biz eğer sadece müfredata odaklanıyorsak.”
Sinem’in kavramlara ilişkin paylaşımının ardından, onu tanımama vesile olan Galler’in program çalışmasını ele aldık. Kendisinin de belirttiği gibi Galler deneyimi oldukça heyecan verici, radikal değişiklikler içeriyor ve yakından takip edilmeli. Uzun süreli, çok paydaşlı ve kesintisiz devam eden bir süreç.
“Öncelikle programını değiştirmeye çalışan her ülkenin sorması gereken bir soru var: “Bizim bu değişime neden ihtiyacımız var?” Nasıl bir veriye sahibiz ki biz, şu ana kadar hali hazırda var olan programımızın artık işlemediğine karar verdik ve bunu değiştirmeye ihtiyaç duyalım. ”
Sinem’in bahsettiği, Graham Donaldson’un hazırladığı Galler’in inceleme raporuna buradan erişilebilir. Bu raporun ardından, çok katmanlı program yaklaşımı temel alınarak bir yol haritası çizildi ve yaklaşık yedi yıl süren çalışmaya başlandı. Sonrasında da hemen kapasite geliştirme çalışmalarına başlandı. Galler programına buradan erişilebilir.
“Ulusal çalışmaları en sona aldı. Yani aslında öğretmenden başlayarak ulusala gitti. ”
Dr. Gülçin Gülmez’in Türkçe “etken öğretmenlik” olarak ifade ettiği, Sinem’in öğretmenin etkileşimde olduğu sistem nedeniyle tartıştığı “teacher agency” kavramı da sohbetimizin önemli ve düşündürücü bir bölümünü oluşturdu.
“Galler, bu ekolojik yaklaşımın, yani öğretmenlerin, o bireylerin bulunduğu sosyal, kültürel, yapısal faktörlerin çok önemli olduğunun farkındaydı. Bu nedenle ne yaptı? Öğretmenlerin gelişimi yanında sistemin diğer öğelerine de çok vurgu yaptı. Ama mesela değerlendirme sistemlerini programın ilk aşamasında değiştirmedi. Çünkü biliyordu ki - veriye dayalı da çok işledi bu süreç- eğer değerlendirme sistemini koyarsa ... program sınırlandırılmış olacaktı. O yüzden değerlendirme sürecindeki değişimleri en sona alarak eğitimin odağını ve haliyle tabii ki de programın odağını amaç ve süreç bağlamındaki çalışmalara yöneltti. .... Öğretmenler şu tarz sorular soruyordu ... “Biz okulumuz için ne istiyoruz? Bizim ihtiyaçlarımız, güçlü yönlerimiz neler? Bu bölgede neler yaşanıyor? Dünyada neler yaşanıyor? Öğrencilerimizin bölgede, dünyada aktif birer vatandaş olabilmesi için hangi bilgi ve becerilere ihtiyaç var? Biz pedagojimizi buna nasıl uygun hale getirebiliriz? Nasıl bir otantik değerlendirme süreçleri işleyebiliriz? gibi temel sorular vardı.”
Son dönemde özellikle Avustralya’da çok tartışılmaya başlayan, programlarda adalet yaklaşımı ve Sinem’in onu en düşündüren/değiştiren araştırmalarından biri hakkında bilgi edinip, uluslararası alandaki program çalışmalarını izlemek için Sinem’in kaynak önerileriyle yayını kapattık. Sinem’in yaptığı çalışmalar arasında kendisini en çok düşündüren, dönüştüren araştırmasını da paylaşmayı ihmal etmedik tabii. Bu alanlardaki referanslar ve kaynaklar ise aşağıda:
Program alanında çalışanlara, European Educational Research Association (EERA) tarafından düzenlenen ECER’in 2024’te gerçekleşecek konferansına başvurmaları için öneride bulundu Sinem. Konferans konusu da ilgi çekici: Belirsizlik Çağında Eğitim: Hafıza ve Gelecek için Umut
Avustralya’da Stewart Riddle’ın Curricular Justice çalışması
Sinem’in bahsettiği, dinlememizi önerdiği Riddle’ın Ensuring Curricular Justice for Students: Insights into Teaching Practices etkinliğinin başvuru adresi burası
Sinem’in dil çeşitliliği ve matematik öğretimine ilişkin makalesi ise kısa süre sonra burada olacak.
“Biz aslında öğrencilere farklı kesimlerin bilgi birikimlerini sunabilmeliyiz ki öğrenciler bu zengin içerikle dünyayla ilişkilerini oluşturabilsinler. ”
